ว21172 เทคโนโลยี (วิทยาการคำนวณ)2
Benjamarachutit
Computing science2
การโปรแกรมด้วยภาษาไพทอน
© รู้จักไพทอน
© ตัวแปร
© ชนิดของข้อมูลพื้นฐาน
02
การโปรแกรมด้วยภาษาไพทอน
การโปรแกรมด้วยภาษาไพทอน
โปรแกรมเป็นชุดคําสั่งสําหรับคอมพิวเตอร์ เพื่อให้คอมพิวเตอร์ทํางานกับข้อมูล แล้วได้ ผลลัพธ์ที่ต้องการ การออกแบบและเขียนโปรแกรมเป็นขั้นตอนที่มีความสําคัญในการแก้ปัญหา ผู้เขียนโปรแกรมจะต้องใช้ทั้งเหตุผลเชิงตรรกะและความคิดสร้างสรรค์ไปพร้อมกัน หากฝึกฝน จนเกิดความเข้าใจและชํานาญ การออกแบบและเขียนโปรแกรมจะเป็นกิจกรรมที่สนุกและท้าทาย อีกทั้งยังก่อให้เกิดประโยชน์ทั้งการเรียนและการทํางานด้วย
ในปัจจุบันมีภาษาที่ใช้เขียนโปรแกรมคอมพิวเตอร์ ให้เลือกจํานวนมาก ไพทอนเป็นภาษาที่ง่ายต่อการเริ่มต้น เรียนรู้การเขียนโปรแกรม มีโครงสร้างคําสั่งที่ไม่ซับซ้อน มีชุดคําสั่งที่ทํางานทางด้านกราฟิกให้เลือกใช้งานได้สะดวก สามารถทดสอบการทํางานตามคําสั่ง และตรวจสอบ ผลลัพธ์ได้ทันที นักเรียนสามารถนําภาษาไพทอนไปใช้ ในการเขียนโปรแกรมที่ซับซ้อนเพื่อการทํางานจริงได้
ในบทนี้ นักเรียนจะได้เรียนรู้เกี่ยวกับโปรแกรมแบบ โครงสร้าง ที่ทํางานตามลําดับคําสั่งตั้งแต่ส่วนเริ่มต้นของ โปรแกรมไปจนถึงส่วนท้ายสุดของโปรแกรม อาจมีการเลือก ทํางานบางคําสั่งตามเงื่อนไขที่กําหนด หรือวนกลับไปทํา คําสั่งที่ทําไปแล้วซ้ําอีก การเขียนโปรแกรมจะต้องใช้ความรู้ พื้นฐานทางคณิตศาสตร์และตรรกศาสตร์ และยังอาจ ใช้ความรู้ในศาสตร์อื่น เช่น วิทยาศาสตร์ เศรษฐศาสตร์ สังคม หรือภาษาไทย
2.1 รู้จักไพทอน
การเขียนโปรแกรมไพทอนจะใช้เครื่องมือช่วยในการพัฒนาโปรแกรมที่เรียกว่า ไอดีอี (Integrated Development Environment: IDE) ซึ่งประกอบด้วยเครื่องมือแก้ไขโปรแกรมต้นฉบับ (Source Code editor) เครื่องมือแก้ไขจุดบกพร่องของโปรแกรม (debugger) และเครื่องมือช่วยให้โปรแกรมทํางาน หรือรันโปรแกรม (run) ไพทอนไอดีอีโดยทั่วไปจะทํางานตามคําสั่งได้ใน 2 โหมด คือ
1. โหมดอิมมีเดียท (immediate mode) ในโหมดนี้ผู้ใช้จะพิมพ์คําสั่งภาษาไพทอนลงในส่วนที่เรียกว่า เชลล์ (shell) หรือคอนโซล (console) ที่ละคําสั่ง และตัวแปลภาษาไพทอน (python interpreter) จะแปลคําสั่ง หากไม่มีข้อผิดพลาดจะทํางานคําสั่งดังกล่าว พร้อมแสดงผลลัพธ์ทันที แต่หากคําสั่งมีข้อผิดพลาดก็จะแสดงข้อผิดพลาด (error message) แจ้งผู้ใช้งาน
2. โหมดสคริปต์ (Script mode) ในโหมดนี้ผู้ใช้ต้องพิมพ์คําสั่งไพทอนหลายคําสั่งประกอบกันให้เป็น โปรแกรมที่สมบูรณ์ แล้วบันทึกเป็นไฟล์ไว้ก่อน เพื่อที่จะสั่งให้ตัวแปลภาษาไพทอนทํางานตามคําสั่ง ทั้งหมดในโปรแกรมตั้งแต่คําสั่งแรก จนถึงคําสั่งสุดท้ายต่อเนื่องกันไป ถ้าหากต้องการตรวจสอบความ ถูกต้องของคําสั่งสามารถใช้โหมดอิมมีเดียทในการทดสอบได้
5
6
เกร็ดน่ารู้
การเขียนโปรแกรมไพทอนออนไลน์
หากคอมพิวเตอร์ที่ใช้งานอยู่เชื่อมต่ออินเทอร์เน็ต นักเรียนสามารถฝึกฝนการเขียนโปรแกรม ภาษาไพทอนแบบออนไลน์ได้จากเว็บไซต์ที่ให้บริการตัวแปลภาษาไพทอน ซึ่งมีอยู่หลายเว็บไซต์ โดยไม่ต้องติดตั้งตัวแปลภาษาไพทอน หรือไพทอนไอดีอี เช่น https://repl.it/languages/python3
2.1.1 เริ่มต้นเขียนโปรแกรมภาษาไพทอน
คําสั่งเบื้องต้นของภาษาไพทอนที่จะเรียนรู้ คือ คําสั่งที่ใช้แสดงผลทางจอภาพ และคําสั่งที่ใช้ ในการรับข้อมูลเข้าจากผู้ใช้ผ่านทางคีย์บอร์ด ในขั้นเริ่มต้นนี้จะใช้คําสั่งไพทอนในโหมดอิมมีเดียท ดังตัวอย่างต่อไปนี้
กิจกรรมที่ 2.1
ตัวอย่างที่ 2.2 คําสั่งรับข้อมูลเข้า
ทดลองพิมพ์คําสั่งต่อไปนี้ในคอนโซล แล้วกดแป้น Enter
บรรทัดแรกเป็นการกําหนดให้ตัวแปร name มีค่าเป็น "Ying" หลังจากนั้นบรรทัดที่ 2 จะแสดงค่าในตัวแปร name ออกมาทางจอภาพ ซึ่งก็คือคําว่า Ying
input () เป็นคําสั่งชนิดฟังก์ชัน (function) ทําหน้าที่รับข้อมูลเข้าที่ผู้ใช้ป้อนผ่านคีย์บอร์ด แล้วส่งคืน สิ่งที่ผู้ใช้ป้อนเข้ามาเป็นข้อมูลชนิดสตริง ให้กับตัวแปรที่กําหนดไว้หน้าเครื่องหมาย - ในที่นี้คือตัวแปร name หลังจากนั้นบรรทัดที่ 2 จะแสดงค่าในตัวแปร name ออกมาทางจอภาพ ซึ่งก็คือคําว่า Prayut
